پرسش :

این شرکت طبق قانون تعاون اقدام به تشکیل شرکت تعاونى نموده است و عمدۀ فعالیت شرکت پرداخت وامهاى اعتبارى بر اساس مقدار سپردۀ اعضاء مى‌باشد. آیا شرکت مى‌تواند جهت هزینه‌هاى جارى و پرداخت حقوق کارمندان درصد ثابتى از مبلغ وام به عنوان کارمزد از اعضاء اخذ نماید؟ اگر در پایان سال مالى مبالغى از این کارمزد اضافى باشد، آیا مى‌توان آن را به عنوان سود بین اعضاى شرکت تقسیم نمود؟ (در صورت جواب منفى تکلیف این مبالغ چیست؟). (توضیح اینکه طبق قانون تعاون ۴% اضافى این مبلغ به عنوان سود به ادارۀ تعاون پرداخت مى‌شود). هنگام انحلال شرکت، تکلیف اموالى که با این پول تهیه شده چیست؟


پاسخ :
باسمه تعالى؛ گرفتن مبلغ زیادى از قرض‌گیرندگان به عنوان کارمزد جایز نیست، راه مشروع گرفتن زیادى این است که وام‌دهندگان چیزى که فى نفسه مالیت داشته باشد تهیه نمایند -مثل دفترچۀ اقساط یا پتو و یا غیر آن- و آن چیز را به هر متقاضى وام به مبلغى که مى‌خواستند از او زیادى بگیرند بفروشند و در ضمن خریدوفروش شرط شود که فروشندگان فلان مبلغ به مشترى قرض بدون منفعت بدهند، و اللّه العالم.

منبع: استفتائات جدید، آیت الله العظمی جواد تبریزی (رحمه الله)، جلد دوم، قم: نشر سرور، 1385.